Czy można wykonać zabieg usunięcia zaćmy po 80 roku życia?
Zaćma to jedna z najczęściej występujących chorób oczu, szczególnie u osób starszych. Jej rozwój prowadzi do pogarszającego się widzenia, co znacząco wpływa na jakość życia. Współczesna medycyna oferuje skuteczne sposoby leczenia – w tym nowoczesne metody laserowe. W artykule przybliżamy, na czym polega zabieg usuwania zaćmy, kto może się mu poddać, jakie są jego efekty oraz dlaczego warto nie odkładać leczenia.
Czym jest zaćma?
Zaćma (katarakta) to postępujące zmętnienie soczewki oka, które powoduje stopniowe pogorszenie ostrości widzenia. Naturalnie przezroczysta soczewka staje się mętna, przez co światło nie może prawidłowo dotrzeć do siatkówki. Choroba rozwija się powoli i często przez długi czas nie daje wyraźnych objawów.
Kto najczęściej choruje na zaćmę?
Zaćma dotyka głównie osoby po 60. roku życia, jednak może również pojawić się wcześniej – np. u osób z cukrzycą, po urazach oka, długotrwałym stosowaniu leków sterydowych lub jako powikłanie innych chorób oczu. Wyróżnia się także zaćmę wrodzoną, choć jest ona zdecydowanie rzadsza.
Jak zmienia się widzenie w obliczu zaćmy?
W miarę postępu choroby pacjent zauważa narastające trudności w widzeniu, zwłaszcza przy słabym oświetleniu. Typowe objawy to:
- zamglony, „mleczny” obraz,
- trudność z rozpoznawaniem twarzy,
- nadwrażliwość na światło,
- pogorszenie widzenia w nocy,
- zmiana percepcji kolorów.
Z czasem zaćma może całkowicie ograniczyć możliwość samodzielnego funkcjonowania.
Jak rozpoznać pierwsze objawy zaćmy?
Do najwcześniejszych sygnałów mogących świadczyć o rozwijającej się zaćmie należą:
- częsta konieczność zmiany okularów,
- uczucie „brudnych” szkieł mimo ich czyszczenia,
- pogorszenie ostrości widzenia przy jasnym świetle,
- trudność w czytaniu mimo korekcji wzroku.
Wczesne rozpoznanie umożliwia szybkie podjęcie leczenia i zapobiega poważniejszym problemom.
Jakie są dostępne metody leczenia zaćmy?
Zaćmy nie leczy się farmakologicznie – jedyną skuteczną metodą jest operacyjne usunięcie zmętniałej soczewki. Współcześnie dostępne są dwie główne metody:
- tradycyjna fakoemulsyfikacja, w której soczewka rozbijana jest ultradźwiękami,
- laserowe leczenie zaćmy, czyli nowoczesna alternatywa z zastosowaniem lasera femtosekundowego.
Obie metody są bezpieczne i pozwalają na szybki powrót do sprawności wzrokowej.
Czym charakteryzuje się laserowe leczenie zaćmy?
Zabieg usuwania zaćmy metodą laserową to precyzyjna i minimalnie inwazyjna technika, która zastępuje część manualnych etapów klasycznej operacji. Zaletami tej metody są:
- większa precyzja cięć rogówkowych,
- mniejsze ryzyko uszkodzenia oka,
- lepsze dopasowanie sztucznej soczewki,
- krótszy czas rekonwalescencji.
Laser działa z dokładnością do mikronów, co przekłada się na bardzo dobre wyniki refrakcyjne i komfort pacjenta po zabiegu.
Kto kwalifikuje się do zabiegu?
Do zabiegu kwalifikują się osoby, u których zaćma wpływa na codzienne funkcjonowanie – np. utrudnia czytanie, prowadzenie samochodu czy rozpoznawanie twarzy. Decyzję podejmuje lekarz okulista na podstawie:
- badania ostrości wzroku,
- badania dna oka,
- pomiaru ciśnienia śródgałkowego,
- topografii i biometrii oka.
Nie ma górnej granicy wieku – nawet osoby po 80. czy 90. roku życia mogą bezpiecznie przejść zabieg, o ile ogólny stan zdrowia na to pozwala.
Jak wygląda zabieg?
- Zabieg trwa zazwyczaj 15–30 minut i odbywa się w trybie ambulatoryjnym.
- Przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym, za pomocą kropli do oczu.
- Lekarz wykonuje mikrocięcie, przez które usuwa zmętniałą soczewkę i wprowadza nową – sztuczną, przezroczystą soczewkę wewnątrzgałkową.
- W metodzie laserowej część procedury wykonuje laser femtosekundowy, co minimalizuje ingerencję mechaniczną.
Po zabiegu pacjent może opuścić klinikę tego samego dnia, często w asyście osoby towarzyszącej.
Jakie przynosi efekty?
Efekty zabiegu są widoczne niemal natychmiast – już po kilku godzinach lub dniach pacjent dostrzega wyraźną poprawę ostrości wzroku. W zależności od rodzaju zastosowanej soczewki możliwe jest:
- widzenie bez okularów do dali,
- widzenie na różne odległości (w przypadku soczewek multifokalnych),
- zmniejszenie astygmatyzmu (w przypadku soczewek torycznych).
Zabieg znacząco poprawia komfort życia – pacjent może czytać, oglądać telewizję czy poruszać się samodzielnie.
Podsumowanie
Zabieg usuwania zaćmy to obecnie rutynowa, bezpieczna i skuteczna procedura, która może przywrócić ostrość widzenia nawet osobom w bardzo podeszłym wieku. Laserowe leczenie to nowoczesna alternatywa dla klasycznej operacji, oferująca większą precyzję i komfort rekonwalescencji. Szybka diagnoza i odpowiednio dobrana metoda leczenia pozwalają na zachowanie niezależności i jakości życia – warto więc nie odkładać wizyty u okulisty, gdy tylko pojawią się pierwsze objawy choroby.